روغنهای گیاهی به دلیل داشتن اسیدهای چرب غیراشباع، خواص زیادی برای سلامتی دارند. یکی از روشهای استخراج روغن از دانهها و میوههای روغنی، روش روغنگیری است. در این روش، روغن از طریق فشار مکانیکی یا حرارت از مواد اولیه استخراج میشود. در این مطلب، به بررسی تفاوت روغن گیری پرس سرد و گرم و مزایا و معایب هر یک از این روشها میپردازیم و در نهایت، به این سؤال پاسخ میدهیم که کدام روش بهتر است؟
فهرست مطالب
انواع دستگاه روغن گیری
دستگاه روغن گیری یکی از دستگاههای کاربردی در صنایع غذایی است که برای تهیه روغن از دانههای روغنی استفاده میشود. دانههای روغنی منبع مهمی از پروتئین و ویتامینهای مختلف هستند و روغن آنها به دلیل خواص تغذیهای و درمانی خود، از ارزش بالایی برخوردار است.
دستگاههای روغن گیری با توجه به میزان ظرفیت تولید، به دو نوع صنعتی و خانگی تقسیم میشوند.
دستگاه روغن گیری صنعتی
دستگاههای روغن گیری صنعتی برای تولید مقادیر بالای روغن در کارخانهها و کارگاههای تولید روغن استفاده میشوند. این دستگاهها دارای ظرفیت تولید بالایی هستند و از روشهای مختلفی برای روغن گیری استفاده میکنند.
دستگاه روغن گیری خانگی
دستگاههای روغن گیری خانگی برای تولید مقادیر کم روغن در منزل استفاده میشوند. این دستگاهها معمولاً از روش پرس سرد برای روغن گیری استفاده میکنند که باعث میشود روغن تولید شده، خواص تغذیهای خود را حفظ کند.
روغن گیری گرم چیست؟
روش گرم روغنگیری، یکی از رویکردهای مؤثر برای استخراج روغن از دانههای روغنی است که در آن، دانهها در دمایی میان 80 تا 100 درجه سانتیگراد تحت فشار یک پرس قرار داده میشوند تا روغن آنها استخراج شود.
فرایند گرم کردن دانههای روغنی از این بابت مزیت دارد که روغن کشی به سهولت انجام میپذیرد؛ به علت این حرارت، روغن به راحتی از دانهها جدا میشود ولی این عمل باعث تغییر در طعم و عطر روغن میشود. روغنگیری گرم معمولاً در کارخانهها و واحدهای تولید روغن به منظور بهرهوری بالا و تولید حجم زیاد مورد استفاده قرار میگیرد و در مقایسه با روش پرس سرد، هزینه کمتر و سرعت بیشتری دارد.
با این حال، همانطور که هر روشی مزایا دارد، معایبی نیز دارد. به عنوان مثال، استفاده از روغنگیری به روش پرس گرم باعث تغییر در طعم و بوی روغن میشود و همچنین برخی از مواد مغذی موجود در روغن از بین میرود. لذا برای بیان تفاوت روغن گیری پرس سرد و گرم همین کافی است که بدانیم روغن حاصل از روش سرد به مراتب سالمتر و طبیعیتر است.
این نقاط مثبت و منفی نشاندهنده اهمیت درست انتخاب روش مناسب برای استخراج روغن از دانهها در مقیاسهای مختلف تولید هستند.
برای آشنایی با روش روغن گیری گرم به مطلب «دستگاه روغن گیری گرم چیست؟» مراجعه کنید.
مزایا و معایب روغن گیری گرم
مزایا:
-
- ارزانتر و سریعتر از روش پرس سرد است.
-
- برای تولید مقادیر بالای روغن مناسب است.
معایب:
-
- باعث تغییر طعم و بوی روغن میشود.
-
- برخی از مواد مغذی موجود در روغن را از بین میبرد.
روغن گیری سرد چیست؟
روش روغنگیری سرد، یک رویکرد مهم در فرایند تولید روغن از دانههای روغنی به شمار میآید. در این روش، دانههای روغنی بدون نیاز به حرارت دادن، به وسیله یک پرس فشرده میشوند تا روغن موجود در آنها به طور کامل استخراج شود.
تفاوت اصلی این روش با روغنگیری گرم، در عدم اعمال حرارت بالا در پروسهی روغن کشی است. این ویژگی باعث میشود که فرایند استخراج روغن با سختی انجام شود، اما در عوض، مواد مفید و مغذی موجود در روغن حفظ شده و تغییرات کمتری در طعم و خواص آن ایجاد شود.
این روش در مقایسه با روش گرم، به دلیل پیچیدگی کمتر و هزینه کمتر، کارایی بیشتری در تولید مقادیر کمتر روغن از دانههای روغنی دارد. امروزه در میان مردم و دارندگان کسب و کار صنایع غذایی، روش روغن گیری به روش پرس سرد مورد استقبال بوده و تمایل به استفاده از این نوع روغن بیشتر است.
برای آشنایی با روش روغن گیری سرد به مطلب «دستگاه روغن گیر پرس سرد چیست و چه تفاوتی با دستگاه روغن گیر گرم دارد؟» مراجعه کنید.
مزایا و معایب روغن گیری سرد
مزایا:
-
- باعث حفظ خواص تغذیهای روغن میشود.
-
- طعم و بوی طبیعی روغن را حفظ میکند.
معایب:
-
- گرانتر و کندتر از روش پرس گرم است.
-
- برای تولید مقادیر بسیار بالای روغن مناسب نیست.
تفاوت روغن گیری سرد و گرم در چیست؟
تفاوت اصلی روغن گیری سرد و گرم در این است که در روش روغن گیری گرم، دانههای روغنی طی پروسه روغن کشی گرم میشوند، اما در روش روغن گیری سرد، دانههای روغنی بدون گرم کردن، روغن گیری میشوند.
روش استخراج روغنگیری به روش سرد، یکی از راهکارهای حیاتی در فرایند بهرهگیری از دانههای روغنی برای تولید روغن محسوب میشود. در این روش ، دانههای روغنی بدون نیاز به حرارت بالا، تحت فشار یک پرس قرار میگیرند تا روغن موجود در آنها به طور کامل جداگانه شود.
تفاوت اصلی این روش با روغنگیری گرم در عدم نیاز به حرارت در تولید روغن از دانهها است. این خاصیت باعث افزایش مراحل دشواری در فرایند استخراج روغن میشود، اما در عوض، ویژگیهای تغذیهای و مواد مفید در روغن حفظ میشوند و تغییرات اساسی در طعم و خواص روغن به وجود نمیآیند.
روغن گیری سرد بهطور معمول در مقیاسهای مختلف مانند صنعتی، کارگاهی و مشاغل خانگی مورد استفاده قرار میگیرد. این روش در مقایسه با روش گرم به دلیل سادگی و هزینه کمتر، کارایی بیشتری در تولید مقادیر روغن از دانههای روغنی ارائه میدهد؛ بنابراین، انتخاب میان روغن گیری سرد و گرم به ویژه از جهت نیازها و مقیاس تولید متفاوتی نیازمند است.
تفاوتهای روغن گیری سرد و گرم در جدول زیر خلاصه شده است:
ویژگی | روغن گیری سرد | روغن گیری گرم |
دمای روغن | دمای اتاق | 80 تا 100 درجه سانتیگراد |
زمان روغن گیری | بیشتر | کمتر |
میزان روغن تولید شده | کمتر | بیشتر |
هزینه | بیشتر | کمتر |
سرعت | کندتر | سریعتر |
طعم و بوی روغن | طبیعی | تغییر کرده (نامطبوع) |
خواص تغذیهای | بیشتر حفظ میشود | کمتر حفظ میشود |
کدام روش برای روغن گیری بهتر است؟
انتخاب روش بهینه برای استخراج روغن نیازمند در نظر گرفتن چندین متغیر است:
1. میزان روغن مورد نیاز:
در صورتی که نیاز به مقادیر بالایی از روغن دارید که برای مصارف صنعتی یا حتی فروش آن مدنظر است، روش روغنگیری گرم به دلیل بهرهوری بالاتر، انتخاب مناسبی به نظر میرسد.
2. هزینه:
اگر اقتصادی بودن فرایند برای شما حائز اهمیت است، روش سرد به دلیل تولید روغن با کیفیتتر و فروش بالاتر و بهبود بهرهوری، میتواند انتخاب بهتری باشد.
3. اهمیت خواص تغذیهای:
در صورتی که حفظ خواص تغذیهای روغن برای شما اولویت دارد و میخواهید یک محصول با کیفیت بالا تولید کنید، روش روغنگیری سرد با حفظ خصوصیات مغذی و طعم طبیعی، گزینه ایدهآلی است.
از این رو، انتخاب بهترین روش روغنگیری بستگی به نیازها، هدفها و اولویتهای شخصی شما دارد. بررسی دقیق این متغیرها و توجه به موارد خاص شما به شما کمک خواهد کرد تا تصمیمی هوشمندانهتر بگیرید.
برای اطلاع از سود روغن گیری در سال 1403 به مطلب «سود روغن گیری چقدر است؟ آیا در سال 1403 به صرفه است؟» مراجعه کنید.
بهترین دستگاه روغن گیری
در ادامه به معرفی و بررسی بهترین دستگاه روغن گیری خواهیم پرداخت:
دستگاه روغن گیری سرد NF80
دستگاه پرس سرد NF80، یک دستگاه روغن گیری مطرح از شرکت کارا پرس، با ابعاد 340*710*510 میلیمتر و وزن 40 کیلوگرم معرفی میشود. این دستگاه با قدرت موتور 750 وات و موتور گیربکس از آلمان و اتریش تجهیز شده است.
دستگاه دارای تابلو برق ABB است و به عنوان یک پرس سرد و همچنین پرس ماردونی شناخته میشود. با طول 710 میلیمتر، عرض 340 میلیمتر و ارتفاع 510 میلیمتر، این دستگاه قابلیت روغن گیری از مختلف نوع دانهها از جمله کنجد، سیاهدانه، آفتاب گردان، هسته انار، نارگیل، و بیش از صد نوع دانه دیگر را دارد.
با توجه به اینکه دستگاه پرس سرد NF80 قابلیت روغن گیری از انواع دانهها را دارد و با کیفیت بالا و طراحی مدرن تولید شده است، شرکت کاراپرس این محصول را به تمامی علاقهمندان به روغن گیری خانگی یا تجاری توصیه میکند.
دستگاه پرس سرد NF500
دستگاه پرس سرد NF500، یکی دیگر از محصولات برجسته شرکت کاراپرس در زمینه روغن گیری است که با ابعاد 840*240*540 میلیمتر و وزن 82 کیلوگرم طراحی شده است. این دستگاه با قدرت موتور 1.5 کیلو وات و موتور گیربکس از آلمان و اتریش تجهیز شده است، توانایی روغن گیری بیست کیلوگرم دانه در ساعت را دارد.
از دیگر ویژگیهای این دستگاه میتوان به توانایی روغنگیری از انواع دانهها اعم از کنجد، سیاه دانه، آفتاب گردان، هسته انار، نارگیل و بیش از صد نوع دانه دیگر اشاره کرد. با تابلو برق ABB و نوع پرس سرد و ماردونی، این دستگاه گزینه ای ایدهآل برای کسانی است که به دنبال یک راهکار کارآمد برای روغنگیری در صنایع غذایی مختلف هستند.
شرکت کاراپرس با تعهد به ارائه محصولات با کیفیت بالا و قیمت مناسب، دستگاه پرس سرد NF500 را به عنوان یک گزینه عالی برای روغنگیری ارائه میدهد.
این دستگاه با تکنولوژی مدرن و استفاده از موتور گیربکس از آلمان و اتریش، نشان از کارایی و پایداری بالا دارد. همچنین، با قابلیت روغنگیری از انواع دانهها و تنوع بالای وظایف، این دستگاه گزینهی مناسبی برای تمامی علاقهمندان به فرآیند روغنگیری است.
دستگاه پرس سرد NF600
دستگاه پرس سرد NF600 از سری دستگاههای روغن گیری کاراپرس، یک تجهیز مدرن و کارآمد در زمینه روغن کشی است. این دستگاه با ابعاد 106 سانتیمتر در طول، 28 سانتیمتر در عرض و 59 سانتیمتر در ارتفاع، با وزن 120 کیلوگرم تولید شده است.
مجهز به توان موتور 2.2 کیلو وات و موتور گیربکس از آلمان و اتریش، این دستگاه قادر به روغنگیری از یک تا سی کیلوگرم دانه در ساعت است.
محصول NF600 از دستگاههای پیشرفته روغن گیری است که با توجه به توانایی استخراج دانهها تا 70 کیلوگرم، برای انواع دانههای مختلفی از جمله دانه زردآلو، کتان، خردل، گردو، گزنه، گوجه فرنگی، کاکائو، سویا، خربزه، زمینی، تمشک، کدو، فندق، بادام، فلفل، پسته و … مناسب است.
این دستگاه با تکنولوژی پیشرفته و استفاده از قطعات با کیفیت، گزینهای ایدهآل برای تولیدکنندگان روغن و کسبوکارهای متوسط و بزرگ در صنعت روغنکشی محسوب میشود.
دستگاه روغن گیری سرد NF1000
دستگاه پرس سرد NF1000، یک دستگاه روغن گیری ارتقاء یافته از کاراپرس، با ابعاد 125 سانتیمتر در طول، 35 سانتیمتر در عرض و 65 سانتیمتر در ارتفاع است.
این دستگاه به وزن 290 کیلوگرم، با توان موتور 4 کیلو وات و موتور گیربکس از آلمان و اتریش تجهیز شده است. دستگاه با تابلو برق ABB و قابلیت پرس سرد، توانایی روغنگیری 100 کیلوگرم دانه در ساعت را دارد. قابلیت روغنگیری از انواع دانهها از جمله کنجد، سیاه دانه، آفتاب گردان، هسته انار، نارگیل و بیش از صد نوع دانه دیگر نیز به این دستگاه افزوده شده است.
دستگاه پرس سرد NF1000 با ویژگیهای منحصر به فرد و قدرت موتور بالا، گزینهی مناسبی برای کسانی است که به دنبال دستگاهی با کارایی بالا و ظرفیت بزرگ در زمینه روغنگیری هستند. با استفاده از این دستگاه، میتوان به صورت کارآمد و اقتصادی از انواع دانهها روغن گیری کرد و در صنایع مختلف به کار برد.
جمعبندی و نتیجهگیری
تفاوت اصلی بین روشهای سرد و گرم در تولید روغن، در دمای استفاده شده در این فرایند است. در روش روغن گیری سرد، دمای روغن نباید از ۴۰ تا ۵۰ درجه سانتیگراد بیشتر باشد. این روش باعث حفظ طعم و عطر طبیعی، رنگ روشن، و ارزش غذایی بالایی در روغنها میشود. علاوه بر این، روغنهای حاصل از روغن گیری سرد پایداری بیشتری دارند و میتوانند به مدت زمان طولانیتری مورد استفاده قرار گیرند.
روغنهای حاصل از روغن گیری سرد، با طعم و عطر کمتری همراه هستند و ارزش غذایی آنها نیز کمتر از روغنهای گرفته شده به روش سرد است. علاوه بر این، پایداری کمتری دارند و ممکن است زودتر فاسد شوند.
انتخاب روش روغن گیری مناسب بیشتر به نیازها و سلیقههای هر فرد بستگی دارد. اگر به دنبال یک روغن با طعم و عطر طبیعی، رنگ روشن، و ارزش غذایی بالا هستید، بهتر است روش روغن گیری پرس سرد را انتخاب کنید.